Tijdens de aanslagen in Parijs, Brussel en Nice hebben de terroristen gebruik- gemaakt van prepaid simkaarten om met elkaar te communiceren. Doordat de aanslagplegers simkaarten zonder registratie gebruikten konden zij niet door de veiligheidsdiensten worden getraceerd. Diverse landen, waaronder België, Frankrijk en Duitsland, hebben daarom onlangs een verbod op de anonieme prepaid simkaart ingevoerd. De Nederlandse overheid is nog niet zover.
DuitslandBegin augustus heeft de regering van Duitsland besloten om anonieme prepaid simkaarten in de ban te doen. Zonder registratie is het dan ook niet meer mogelijk om bij onze oosterburen een prepaid aansluiting te krijgen. Dit is één van de stappen die de regering wil zetten in de strijd tegen terrorisme. Mobiele providers moeten per 1 juli 2017 zorgen dat voor elke prepaid simkaart die wordt verkocht een legitimatiebewijs wordt overlegd.
PolenIn Polen is sinds 25 juli 2016 al een wet van kracht die alle klanten met een prepaid simkaart verplicht om hun persoonsgegevens door te geven aan hun mobiele provider. Het gaat daarbij om hun naam en persoonsnummer of het nummer van hun ID-kaart of paspoort. Het is Poolse providers niet toegestaan om de mobiele dienst te leveren voordat ze de identiteit van de koper hebben geverifieerd. Eerder aangeschafte prepaid simkaarten moeten door de eigenaar uiterlijk op 1 februari 2017 alsnog worden geregistreerd. Daarnaast kunnen minderjarigen niet langer zelf een prepaid simkaart aanschaffen, dat moeten hun ouders voortaan voor ze doen.
BelgiëBinnenkort zullen Belgische klanten zich ook verplicht moeten identificeren als ze een prepaid simkaart willen aanschaffen. België heeft vorige maand namelijk eveneens besloten om anonieme mobiele aansluitingen te verbieden. Belgen die een prepaid simkaart kopen in een winkel moeten hun ID-kaart of paspoort laten scannen of er een kopie van laten maken, waarna hun gegevens worden doorgestuurd naar de mobiele provider. Bij het online aanvragen van een prepaid simkaart dienen consumenten hun identiteit bekend te maken door gebruik te maken van een elektronische ID-kaart, een elektronische handtekening of via een digitale overschrijving. Belgische consumenten die een prepaid simkaart hebben gekocht voordat de wet van kracht wordt zijn verplicht om binnen zes maanden na aanschaf hun identiteit kenbaar te maken aan hun mobiele provider.
Soortgelijke wetgeving is ook in Frankrijk, Spanje, Turkije, Bulgarije, Hongarije en Slowakije doorgevoerd. Ook in deze landen geldt een registratieplicht. Als hier niet aan wordt voldaan binnen een bepaalde termijn worden de prepaid simkaarten gedeactiveerd. In totaal zijn er dus al negen landen die maatregelen hebben getroffen tegen anonieme simkaarten. Met als belangrijkste reden om het terrorisme tegen te gaan. In Nederland hebben de autoriteiten vooralsnog geen stappen gezet om anonieme prepaid aansluitingen aan banden te leggen. Nederlandse mobiele providers kunnen op dit moment dan ook zonder restricties prepaid abonnementen aanbieden aan consumenten.
In tegenstelling tot ons omringende Europese landen is er in Nederland nog geen verbod ingevoerd op anonieme prepaid simkaarten. Het ministerie van Veiligheid en Justitie meldde vorige maand dat Nederland daarvoor wacht op regelgeving vanuit de Europese Commissie. Volgens een woordvoerder zijn de effecten het grootst wanneer dit onderwerp in Europees verband wordt aangepakt. ‘Mocht de Europese aanpak niet haalbaar zijn of te lang gaan duren dan gaan we dit in ons land regelen. Daarvoor is in beide gevallen wel een wetswijziging nodig.’
De Europese Commissie liet vervolgens weten dat in december 2015 al richtlijnen zijn geformuleerd om het terrorisme te bestrijden. Deze richtlijnen bieden volgens de Commissie ruimte voor Nederland om naar eigen inzicht wetgeving te maken. De Commissie blijkt voorstander van afschaffing van anonieme prepaid simkaarten, zij zegt te hopen op een ‘sneeuwbal effect’ waardoor andere lidstaten het voorbeeld van landen zoals Duitsland en België zullen volgen. Het lijkt er op dat Nederland geen haast maakt met het verbieden van prepaid simkaarten, aangezien de politieke ruimte hiervoor al is vrijgemaakt door de Europese Commissie. Kennelijk is het afschaffen van prepaid simkaarten als onderdeel van de terreurbestrijding op dit moment geen prioriteit voor de Nederlandse overheid.
Waarom de Europese Commissie de afschaffing van prepaid simkaarten niet verplicht stelt blijft onduidelijk. Zeker aangezien een dergelijke maatregel zou kunnen helpen bij de strijd tegen het terrorisme in Europa. Eerder dwong de Europese Commissie bijvoorbeeld wel een verlaging af van de roamingtarieven bij mobiele providers. Het is dan ook enigszins opmerkelijk te noemen dat de Europese Commissie de afschaffing van de prepaid simkaart, die de internationale veiligheid zou bevorderen, niet voor alle lidstaten verplicht wil stellen.
Als prepaid simkaarten worden verboden in Nederland zou dat kunnen helpen bij het voorkomen van terroristische aanslagen. Ook kunnen andere criminelen dan niet meer anoniem onderling bellen, waardoor de kans wordt vergroot dat misdaden worden opgelost. Om deze reden pleitte de politie enkele jaren geleden al voor een verbod op ongeregistreerde prepaid simkaarten.
Aan een verplichte registratie van prepaid simkaarten kleven echter ook diverse nadelen. Allereerst is er het privacyvraagstuk. Als anonieme simkaarten worden afgeschaft zal iedere mobiele beller in Nederland voortaan geregistreerd zijn bij een provider. Daarmee hebben de veiligheidsdiensten de mogelijkheid om iedereen in de gaten te houden, ook de overgrote meerderheid van de consumenten die geen enkel kwaad in de zin hebben.
Daarnaast gebruiken journalisten soms niet-geregistreerde simkaarten om informatie in te winnen bij anonieme bronnen. Als dergelijke simkaarten straks niet meer bestaan zal dit de persvrijheid beperken, aangezien journalisten de anonimiteit van hun bronnen niet meer kunnen garanderen. Dit kan klokkenluiders afschrikken, wat zijn impact zal hebben op de vrije nieuwsgaring.
Bron: Providers.nl
